Celebración do evento final do proxecto PescaConCiencia. Foro: Alianza por un Futuro Sostible
- O Foro de peche do proxecto celebrado o 18 de novembro, no Museo do Mar de Galicia, reuniu a máis de 80 representantes do sector da pesca artesanal e marisqueo de toda Galicia cos principais grupos de investigación que traballan no ámbito da pesca artesanal en Galicia
- Este evento forma parte do proxecto PescaConCiencia, vinculado aos Grupos de Acción Local no sector pesqueiro (GALP): GALP Costa Sostible, GALP Golfo Ártabro Sur, GALP Golfo Ártabro Norte, GALP Ría de Arousa, GALP Ría de Pontevedra e GALP Ría de Vigo – A Guarda.
O proxecto PescaConCiencia tivo como obxectivo central fomentar a colaboración entre os sectores da pesca artesanal e o ámbito académico e investigador, para contribuír á adaptación do sector para os efectos do cambio climático.
Para iso, levou a cabo un mapeo dos principais grupos de investigación das tres universidades galegas e centros de investigación que tivesen proxectos en activo sobre pesca artesanal e cambio climático en Galicia. Este mapeo permitiu vincular a investigadores referentes neste ámbito ás diferentes fases de proxecto.
Así mesmo, o proxecto, levou a cabo un estudo de percepción do sector sobre vulnerabilidade ao cambio climático coa participación de máis de 300 representantes. De forma paralela, celebráronse 7 talleres divulgativos sobre cambio climático e pesca artesanal nos que diferentes investigadores contaron a estado da arte das investigacións sobre pesca artesanal e cambio climático en Galicia, cunha asistencia total de 87 participantes.
O último paso do proxecto foi a organización do Foro “ALIANZA POR UN FUTURO SOSTIBLE”, cuxo obxectivo era continuar rompendo barreiras entre ambos os sectores, para compartir coñecemento, e necesidades para identificar liñas de traballo conxuntas que contribúan a fortalecer o sector fronte aos retos e adversidades que presenta o cambio climático.
Desta forma, o evento de peche de proxecto construíu un escenario de unión no que pescadores e pescadoras traballaron conxuntamente na identificación e priorización de medidas, accións e proxectos que contribúen a fortalecer o sector e a orientar a investigación cara a unha ciencia aplicada e responsable.
O evento combinou unha primeira parte expositiva, onde se puxo en contexto a sesión de traballo (os retos do sector do mar e un relatorio inspirador sobre o potencial das alianzas), e unha segunda sesión participativa onde se abordaron en grupos reducidos os retos concretos contorna a cada área temática e como poden abordarse desde a investigación aplicada colaborativa.
A apertura do acto foi protagonizada por Cristobal Aguilera, investigador referente do IRTA de Cataluña no ámbito da Economía Azul, a innovación e as alianzas, que compartiu co público o seu relatorio sobre a innovación e o potencial das alianzas para abordar retos sociais para a consecución do avance común. Seguidamente, presentáronse os resultados preliminares do estudo de percepción levado a cabo no marco do proxecto para posteriormente dar paso aos grupos de traballo.
As mesas de traballo foron deseñadas como “espazos” de xeración de coñecemento ao redor da investigación aplicada vinculada á Economía Social do sector pesqueiro. Para iso, definíronse 4 mesas de traballo que permitirán abordar estratexias crave na adaptación do sector aos impactos xa evidentes nas pesqueiras artesanais de Galicia.
As liñas de traballo definíronse de acordo con as necesidades e preocupacións evidencias polo sector contorna ás seguintes liñas:
• Xestión/mitigación de impactos ecolóxicos sobre recursos pesqueiros
• Agregar valor aos produtos existentes e facilitar novos mercados
• Floracións de Algas Nocivas e Acceso a aberto á información
• Sistemas de co-xestión e a acción cooperativa
A dinámica das mesas de traballo dividiuse en dous bloques que analizarán dous “momentos”. Onde estamos? No cal se recolleron as necesidades identificadas en cada área temática e Onde queremos ir? Onde se identificaron as accións e proxectos para abordar as necesidades identificadas
Para asegurar a correcta dinámica dos grupos, cada mesa de traballo contou coa participación dun dinamizador encargado de facilitar e dirixir as intervencións; representantes do sector, así como a participación dun grupo de investigadores que expuxeron os proxectos de investigación máis relevantes na materia, os principais resultados obtidos e as lagoas e próximos pasos identificados.
Unha vez finalizado o traballo das mesas, levou a cabo unha posta en común das conclusións dos grupos de traballo. Para iso, un portavoz de cada mesa compartiu os principais puntos de discusión, así como as medidas con maior grao de acordo.
En total identificáronse 16 liñas de actuación que inclúen desde a necesidade de actualizar ou desenvolver novos estudos ecolóxicos e socioeconómicos específicos para diferentes pesqueiras, estudos piloto sobre recrutamento larvario ante efectos do cambio climático considerando o efecto de sementes naturais e de cultivo; a necesidade de mellorar a información pública sobre eventos de floracións de microalgas tóxicas, incluíndo o avance en modelos preditivos e boletíns informativos; o desenvolvemento dunha base de datos de pescadores e mariscadoras para convocatoria de mesas de traballo consolidado nunha rede de traballo estable con investigadores e representantes do sector; o deseño dun proxecto sobre monitorización e prevención de arribazóns de algas en parques marisqueos así como o deseño de tecnoloxías que faciliten a limpeza de parques e a valorización de arribazóns.
Durante a posta en común estableceuse como liña prioritaria o traballo cos eventos de arribazóns de macroalgas en parques marisqueiros, abordando tanto a monitorización e deseño de sistemas de prevención de devanditos arribazóns como modelos de valorización.
Para finalizar o acto, os participantes puideron gozar dun cátering-degustación, da man de Miguel Mosteiro, chef galego con máis de 20 anos de experiencia no sector, que deleitou con receitas variadas elaboradas con produtos do mar, en honra aos sectores da pesca e o marisqueo, todo iso acompañado de viños da terra.
Os 10 meses de duración do proxecto, financiado pola Unión Europea a través do FEMP 2014-2020 baixo estratexias de desenvolvemento local participativo a través da Consellería do Mar, traballouse en colaboración da Conselleria do Mar (Rafa Bañón), a Universidade de Santiago (Sebastián Villasante e Pablo Pita de EqualSea Lab), a Universidade de Coruña (Rodolfo Barreiro do Grupo BIOCOST), a Universidade de Vigo (Emilio Fernández do Grupo de Oceanografía Biolóxica; Elsa Vazquez e Celia Olabarría do Grupo ECOcost: Irene Afasto do do Departamento de Xeociencias mariñas), así como o Instituto de Investigacións Mariñas do CSIC-IEO de Vigo (Alexandre Alonso do Grupo de Ecoloxía Pesqueira), o IEO de Vigo (Beatriz Reguera e Francisco Rodríguez do Grupo de Floracións de algas Nocivas) e IEO de Coruña (Manuel Ruiz e Gonzalo González do Grupo de modelización de ecosistema costeiro) e o Instituto para o Crecemento Sostible da Empresa.
No foro participaron as seguintes confrarías:
- CONFRARÍA DE PESCADORES A ANUNCIADA DE BAIONA
- CONFRARÍA DE PESCADORES SAN JUAN DE REDONDELA CONFRARÍA DE PESCADORES SAN XOSÉ DE CANGAS
- CONFRARÍA DE PESCADORES “SAN FRANCISCO” DE VIGO
- CONFRARÍA DE PESCADORES SAN MARTIÑO DE BUEU
- CONFRARÍA DE LOURIZÁN
- CONFRARÍA DE PESCADORES SAN GREGORIO DE RAXÓ
- CONFRARÍA SAN TELMO DE PONTEVEDRA
- CONFRARÍA DE PESCADORES DE PORTONOVO
- CONFRARÍA DE PESCADORES «SANTA ROSALIA» DE SANXENXO
- RÍA DE AROUSA
- CONFRARÍA DE PESCADORES » SAN ANTONIO» DE CAMBADOS»
- CONFRARÍA DE PESCADORES «A Pastoriza» DE VILANOVA
- CONFRARÍA DE PESCADORES SAN BARTOLOMÉ DE NOIA
- CONFRARÍA DE PESCADORES DE MUROS
- CONFRARÍA DE PESCADORES DE SAN ANDRÉS DE PORTOSÍN
- CONFRARÍA DE PESCADORES «SANTIAGO APOSTOL» BARALLOBRE FENE SECTOR DO MAR
- CONFRARÍA DE PESCADORES SAN TELMO DE MUGARDOS
- CONFRARÍA DE PESCADORES DE MIÑO